बैंकिङ प्रणालीमा अधिक तरलता, आज फेरि ४० अर्ब रुपैयाँ तान्दै राष्ट्र बैंक
बैंकिङ प्रणालीमा अधिक तरलता, आज फेरि ४० अर्ब रुपैयाँ तान्दै राष्ट्र बैंक
काठमाडौँ । नेपाल राष्ट्र बैंकले वित्तीय प्रणालीमा रहेको अधिक तरलता व्यवस्थापनका लागि ४० अर्ब रुपैयाँको निक्षेप संकलन उपकरण जारी गरेको छ। आज बुधबार पुस १७ गते उक्त निक्षेप संकलन उपकरणको बोलकबोल हुने जानकारी केन्द्रीय बैंकले दिएको छ। यो उपकरणमार्फत २१ दिनका लागि ४० अर्ब रुपैयाँ तान्ने योजना राष्ट्र बैंकले अघि सारेको छ।
बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले आज दिउँसो २ बजेसम्म बोलकबोलमार्फत आवेदन दिन सक्नेछन्। यस प्रक्रियामा न्यूनतम १० करोड रुपैयाँ र अधिकतम ५ करोड रुपैयाँले निःशेष भाग जाने गरी निष्कासित रकम बराबरको माग गर्न सकिने व्यवस्था गरिएको छ। बोलकबोल प्रक्रियामार्फतै यस उपकरणको ब्याजदर निर्धारण हुनेछ भने साँवा र ब्याज भुक्तानी मिति माघ ९ गते तोकिएको छ। बजारमा रहेको अधिक तरलता व्यवस्थापनका लागि राष्ट्र बैंकले निरन्तर निक्षेप संकलन उपकरण प्रयोग गर्दै आएको छ।
यसअघि पुस १४ गते जारी गरिएको ७० अर्ब रुपैयाँको निक्षेप संकलन उपकरणमा १६ वटा बैंकहरूले २० आवेदनमार्फत ६२ अर्ब ५ करोड रुपैयाँ जम्मा गरेका थिए। यस उपकरणको औसत ब्याजदर २।९९ प्रतिशत रहेको थियो। राष्ट्र बैंकका तथ्यांकअनुसार चालु आर्थिक वर्षको पुस १४ गतेसम्म निक्षेप संकलन उपकरणमार्फत ३५ पटकमा १३ खर्ब ११ अर्ब २५ करोड रुपैयाँ उठाइएको छ।
यसमध्ये २ खर्ब १८ अर्ब ९५ करोड रुपैयाँ फिर्ता हुन बाँकी छ। स्थायी निक्षेप सुविधा अन्तर्गत ६७ पटकमा १२ खर्ब ४३ अर्ब ८० करोड रुपैयाँ उठाइएकोमा १ खर्ब ८ अर्ब २० करोड रुपैयाँ बैंकिङ प्रणालीमा फिर्ता हुन बाँकी छ। राष्ट्र बैंकले निक्षेप संकलन उपकरण तथा अन्य वित्तीय उपकरणहरूको प्रयोग गरी वित्तीय प्रणालीमा सन्तुलन कायम राख्ने प्रयास गर्दै आएको छ। यस प्रक्रियाबाट बैंकिङ प्रणालीमा रहेको कुल ३ खर्ब ४१ अर्ब रुपैयाँ राष्ट्र बैंकमै रहने तथ्यांक उपलब्ध छ, जसले वित्तीय प्रणालीको तरलता व्यवस्थापनमा राष्ट्र बैंकको सक्रिय भूमिका देखाउँछ।
विश्लेषकहरूका अनुसार, बैंकिङ प्रणालीमा अधिक तरलता हुँदा मुद्रास्फीति नियन्त्रणमा चुनौती आउने भएकाले राष्ट्र बैंकले यसरी तरलता व्यवस्थापन गर्नु आर्थिक स्थायित्वका लागि महत्त्वपूर्ण छ। आगामी दिनहरूमा पनि राष्ट्र बैंकले यस्ता उपकरणहरूको प्रयोग गरेर आर्थिक नीतिहरू कार्यान्वयन गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।